Mở và đóng Với Nghị quyết 35, Chính phủ thể hiện quyết tâm tạo mọi thuận lợi cho sự đầu tư kinh doanh của doanh nghiệp, góp phần phát triển kinh tế đất nước. Doanh nghiệp có thể tự do kinh doanh mọi lĩnh vực mà pháp luật không cấm. Cánh cửa cơ hội kinh doanh như đã được mở toang đón chào doanh nghiệp. Tuy nhiên có những vấn đề lịch sử để lại đang bất cập so với chủ trương trên của Chính phủ. Hiện dư luận đang quan tâm tới quy định tại Điều 292 trong Bộ Luật Hình sự năm 2015. Cụ thể Điều 292 quy định tội cung cấp dịch vụ trái phép trên mạng máy tính, mạng viễn thông: Người nào cung cấp một trong các dịch vụ sau đây trên mạng máy tính, mạng viễn thông không có giấy phép hoặc không đúng nội dung được cấp phép, thu lợi bất chính… thì bị phạt tiền… hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm: a) Kinh doanh vàng trên tài khoản; b) Sàn giao dịch thương mại điện tử; c) Kinh doanh đa cấp; d) Trung gian thanh toán; đ) Trò chơi điện tử trên mạng; e) Các loại dịch vụ khác trên mạng máy tính, mạng viễn thông theo quy định của pháp luật. “Các loại dịch vụ khác...”. Bạn có hiểu được “khác” ở đây là những dịch vụ gì? Liệu nó có quá nhiều để nhà làm luật không thể đưa vào văn bản pháp quy? Có những quy định hai năm rõ mười mà người ta còn cố tình làm sai (như vụ quán cà-phê Xin chào), vậy thì những lĩnh vực mơ hồ như trên thì khi thực hiện trên thực tế nó sẽ “biến thái” thế nào? Điều luật mập mờ, không rõ ràng chính là những “kẽ hở” pháp luật được tạo ra cho những “nhũng nhiễu lợi ích”. Cộng đồng khởi nghiệp trẻ là những người băn khoăn, lo lắng nhất, khi mà thương mại điện tử, dịch vụ trên mạng máy tính, viễn thông đang mở ra rất nhiều cơ hội cho sự kinh doanh sáng tạo. Môi trường mạng máy tính hiện không chỉ bó hẹp trong một quốc gia, nó là môi trường mở toàn cầu. Hàng rào cản trở kinh doanh lĩnh vực này vô hình trung lại chỉ “rào” với người Việt, không thể ngăn cấm người nước khác và như vậy sẽ tạo nên bất lợi cho doanh nghiệp Việt Nam trong cạnh tranh. Chính phủ đang quyết tâm khắc phục tình trạng hình sự hóa các quan hệ kinh tế, dân sự. Nhưng, một số nội dung trong Điều 292 nêu trên như đã hình sự hóa quan hệ kinh tế. Và nó như đang đóng lại với nhiều người trẻ có ước mơ start up, khi mà họ không dám mạo hiểm vì vào tù có khi còn “dễ” hơn khởi nghiệp! Những ngày này cũng đang là thời hạn chót để 17 bộ, ngành hoàn thiện Nghị định quy định điều kiện kinh doanh theo quy định của Luật Doanh nghiệp và Luật Đầu tư. Các điều kiện kinh doanh trong các thông tư của cấp bộ sẽ đương nhiên hết hiệu lực từ 1/7/2016, nếu không được nâng cấp lên thành nghị định của Chính phủ. Khối lượng công việc của cả năm trời nay phải cấp tập hoàn thành trong ít ngày, liệu văn bản pháp quy có bảo đảm chất lượng? Nếu lại xảy ra chuyện như Điều 292 trong Luật Hình sự thì ai sẽ chịu trách nhiệm? Cộng đồng doanh nghiệp đang lo ngại nhiều “giấy phép con” sẽ trở thành điều luật của Nghị định, chẳng khác nào những cánh cửa đóng lại trước doanh nghiệp. Đinh Hoàng