Giữ cho tiếng Việt sáng trong
Tiến trình hình thành và phát
triển lịch sử dân tộc, ngôn ngữ tiếng Việt hiện nay đã hội đủ những yêu cầu
cho sự nghiệp phát triển văn hoá, kinh tế, chính trị, xã hội.
Tuy nhiên, bước vào giai đoạn hội nhập quốc tế, ngôn ngữ tiếng Việt chịu sự
chi phối mạnh mẽ của nhiều ngôn ngữ trên thế giới, trong đó nổi bật là tiếng
Anh, tiếng Pháp, tiếng Nga...Việc sử dụng một số từ nước ngoài trong các văn
bản pháp quy dần dần mặc nhiên được thừa nhận bởi trong tiếng Việt còn thiếu.
Đó là điều tất yếu với bất kì ngôn ngữ nào trong một thế giới ngày càng
“phẳng” và “hẹp” hiện nay.
Thế nhưng, hiện đã có sự lạm
dụng thái quá trong tiếp cận, sử dụng ngôn ngữ nước ngoài. Đặc biệt, việc sử
dụng tiếng Anh lai tạp, tuỳ tiện đến mức báo động trong giới trẻ, học sinh,
sinh viên, kể cả trên truyền thông, báo chí. Trên các trang mạng, nhất là
trên phây-búc (facebook), thư điện tử…, lứa tuổi học sinh, sinh viên đã biến
thái tiếng Việt thành những kí hiệu kì quái khó hiểu. Một số người mẫu, ca
sĩ, phát thanh viên, dẫn chương trình truyền thông, báo chí khi nói thích đệm
vào một vài từ tiếng Anh rất phản cảm. Sử dụng ngoại ngữ như vậy rõ ràng
không phải vì mục đích thông tin, nó chỉ thông tin cho người khác rằng họ
biết ngoại ngữ.
Việc viết tên người, địa danh
nước ngoài một số người cứ bê nguyên xi ngoại ngữ vào trang viết, trên chương
trình phát sóng khiến khán, thính giả “bó tay chấm com”. Nhiều thuật ngữ được
Việt hoá từ lâu như Ác-hen-ti-na, Bra-xin, a-xit, ba-zơ, can-xi...
lại được thay bằng nguyên dạng hoặc gần dạng Anh, Pháp: Argentina, Brazil,
acid, base, calcium... Còn cách đọc thì mỗi nơi một kiểu, chẳng hạn
tên viết tắt của nhóm G7, G20 nơi đọc là “gờ bảy”, “gờ hai mươi”; nơi lại đọc
là “giê bảy”, “giê hai mươi”; chữ GDP nơi đọc là “giê-đê-pê”, nơi đọc là
“gi-đi-pi”; chữ CPI người thì đọc xê-pê-i, người đọc xi-pi-ai, v.v.
Hiện
các chữ cái tiếng Việt đang nhảy múa xoay quanh ba hệ thống thường chưa được
thống nhất là “a-bờ-cờ, “a-bê-xê”, “ây-bi-xi” (Việt, Pháp, Anh ngữ) và cách phiên âm ra tiếng Việt.
Ảnh hưởng của ngoại ngữ vô tình làm lệch chuẩn tiếng Việt. Việc các chữ trong
bảng chữ cái “nhảy múa” bằng cách gọi khác nhau làm tiếng Việt trở nên thiếu
chặt chẽ và kém chính xác.
Nhiều chuyên gia ngôn ngữ trên
thế giới đã thừa nhận vẻ đẹp, sự trong sáng, phong phú của tiếng Việt. Đây
cũng là công cụ giúp cho bao thế hệ văn nhân, hào kiệt viết nên những áng văn
bất hủ. Sinh thời, cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng từng nhắc nhở: “Khi xã hội có
nhiều người nói tiếng bồi, đó là một xã hội bị nô dịch về ngôn ngữ”. Là một
quốc gia đầy tự hào với hàng ngàn năm lịch sử văn hiến, một đất nước anh hùng
đấu tranh giải phóng dân tộc, đã có nền độc lập tự chủ, lẽ nào ta lại tự đưa
mình vào cái vòng “nô dịch” về ngôn ngữ?
Trước đây có một số ý kiến của
các nhà giáo dục, nhà khoa học nêu lên sự cần thiết có một Bộ Luật về ngôn
ngữ để thống nhất cách nói, cách viết tiếng Việt. Bẵng đi, nay ít người đề
cập lại vấn đề này. Khi ngôn ngữ đã được luật hoá, vấn đề giữ gìn sự trong
sáng của tiếng Việt và sự tiếp nhận ngôn ngữ bên ngoài để làm giàu tiếng Việt
sẽ đi vào thực chất và bền vững. Và đó chính là cách làm khoa học, đúng đắn
để tiếng Việt thực sự là một ngôn ngữ quốc gia, một công cụ giao tiếp và tư
duy hữu hiệu để phát triển đất nước.
(Theo Báo
Người cao tuổi) Hoàng Đình Khải
|
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét