Thí điểm chỉ để... thí điểm!

 

Nỗi lo… thí điểm Từ “thí điểm” được hiểu là người ta thực hiện việc gì đó trong phạm vi hẹp, thời gian ngắn để rút kinh nghiệm rồi nhân ra diện rộng. Đích của việc thí điểm là để đỡ tốn phí tiền của, thời gian của xã hội trong quá trình phát triển. Thế nhưng gần đây có nhiều cuộc thí điểm chẳng theo quy tắc giản đơn kể trên, để lại hệ quả không tốt cho kinh tế, xã hội. Cuộc thí điểm với các hãng xe công nghệ kéo dài mấy năm trời, thu hút hàng nghìn tài xế cùng phương tiện lao vào “đầu quân”, chưa xong thì hãng Uber đã “ăn đủ” rồi “bán cái” cho Grab để chạy sang thị trường nước khác. Không có cuộc tổng kết rút kinh nghiệm xem được gì, cần chấn chỉnh gì song các hãng nay như đang tiếp tục cuộc “thí điểm” vì lượng xe đã bão hòa, không thể tăng thêm. Thị trường taxi mất mấy năm bất ổn vì cạnh tranh không lành mạnh, còn Nhà nước thì thất thu thuế đôi đường (sụt giảm thuế của taxi truyền thống, không thu được đủ thuế với xe công nghệ). Cũng nói về giao thông, 5 năm trước Hà Nội thí điểm mở tuyến buýt nhanh BRT với kì vọng sẽ sớm phổ biến được loại  hình giao thông công cộng hiện đại, ưu việt. Tuy nhiên do đường phố Thủ đô vốn nhỏ hẹp, đang quá tải phương tiện lại phải “xén” riêng một làn cho BRT chắc chắn sự quá tải sẽ gia tăng. Ngay từ đầu nhiều chuyên gia giao thông và cả dư luận đã có những ý kiến trái chiều, đa số chưa đồng thuận hoặc nghi ngại. Thế nhưng có vẻ điều đó không thắng nổi ý chí của cơ quan quản lí khi họ muốn có bằng được tuyến BRT này. Mấy chục triệu đô la đổ vào tuyến thí điểm như biết trước sẽ “ném qua cửa sổ” song việc gì phải diễn ra thì đã diễn ra. Lo ngại hơn, Hà Nội đang rút kinh nghiệm để mở thêm các tuyến BRT khác! Hàng cây phong chết khô trên đường Nguyễn Chí Thanh, Hà Nội Mấy ngày qua dư luận lại xôn xao về một cuộc thí điểm không thành công nữa của Hà Nội, đó là việc trồng cây phong lá đỏ. Cách đây một nhiệm kì, người dân Thủ đô “tiếc ngẩn ngơ” khi những hàng cây xanh tươi trên tuyến đường Nguyễn Chí Thanh (tuyến đường từng được mệnh danh đẹp nhất Hà Nội) bị đốn hạ để nhường chỗ cho cây vàng tâm (có người cho rằng đó thực ra là cây mỡ). Chỉ thời gian ngắn nhiều cây “mỡ - vàng tâm” đã héo khô héo quắt. Cách đây hơn 3 năm một giống cây mới - cây phong lá đỏ đến từ xứ lạnh lại được trồng thử nghiệm trên dải phân cách tuyến phố Nguyễn Chí Thanh và Trần Duy Hưng. Cuộc thí điểm không thành nên vừa qua Phó Chủ tịch TP Hà Nội đã đồng ý phương án thay thế cây phong lá đỏ bằng cây bàng lá nhỏ, giống cây đến từ xứ Đài… Việt Nam ta là nước nhiệt đới, cây xanh có lẽ chẳng thiếu giống loài ưu việt, vậy mà các nhà quản lí cứ miệt mài thí điểm những giống cây lạ để rồi mấy năm sau lại phải “thí điểm” thêm. Đơn giản như cây bàng lá nhỏ Đài Loan sao có thể tạo bóng mát và sức sống bằng “cây bàng lá đỏ” của Việt Nam. Nếu thí điểm chỉ là để… thí điểm thì thật đáng lo!/.  Đinh Hoàng Bài bình luận đăng Tạp chí Người cao tuổi ngày 08 tháng 04 năm 2021