Chốn mê? Từ thế kỉ XI dưới thời nhà Lý, hệ thống chùa chiền bắt đầu phát triển mạnh, được xây dựng khắp các địa phương, nhất là phía Bắc. Cùng với đó, số người sùng tín, theo đạo phật cũng tăng nhanh và chiếm đa số so với các tôn giáo khác. Sau những năm chiến tranh, nhất là khi kinh tế đã khởi sắc thì hệ thống chùa chiền ngày càng được tu bổ và xây dựng mới khang trang, có nhiều chùa lớn nhất nhì khu vực. Vậy chùa chiền, cửa phật mang lại cho người ta điều gì? Người xưa dạy, chốn thiền môn là nơi nghiêm tịnh, người đến đó để quy ngưỡng, sửa mình, “làm mới” mình bằng những lời Phật dạy, ứng dụng vào đời sống, làm an lạc cho mình và người. Người ta tụng kinh là để tự nhắc nhở mình không làm việc ác, hãy làm việc thiện lành và tự thanh lọc tâm ý chứ không phải tụng kinh là để Phật nghe. Cảnh thanh tịnh ở chùa Vĩnh Nghiêm (Bắc Giang) Ngày nay người đến cửa phật đông như trẩy hội nhưng không nhiều trong số đó suy nghĩ và hành động theo ý Phật, họ đến chủ yếu để cầu xin, đến do tò mò hoặc theo phong trào. Có thể do nhu cầu thực tiễn mà nhiều chùa đang chạy theo những người sùng tín. Việc cúng sao giải hạn đầu năm dù không phải là nghi lễ đạo phật nay thâm nhập cửa thiền làm biến tướng hoạt động tín ngưỡng. Đây là một hoạt động mê tín nhưng một số nhà chùa đã tiếp tay và trục lợi. Phật không dạy người ta phải tốn kém tiền của để “dâng sao giải hạn”. Phật cũng không thể biết những “oan gia trái chủ” (nếu có) và có thể “thỉnh vong giải nghiệp”. Những biến tướng này không có mục tiêu gì khác ngoài động cơ kim tiền, trái với điều Phật dạy là phải tránh tham lam, sân hận, si mê. Chùa Ba Vàng năm trước từng truyền bá “vong báo oán” thu tiền bất chính Đức Phật đã dạy, “hãy tự mình là ngọn đèn cho chính mình, hãy y tựa chính mình, không y tựa một ai khác…”. Trước khi tới cửa phật người ta cần “tu tại tâm”. Những tưởng nhà chùa là phải đưa người ta từ bóng tối ra chốn quang minh nhưng không ít nơi đang lôi cuốn phật tử vào sự mê muội. Những ngày qua khi thế giới đang hoang mang vì đại dịch viêm phổi cấp tại Vũ Hán (Trung Quốc) thì dư luận bất ngờ thấy trên trang fanpage của chùa Ba Vàng (Quảng Ninh), sư thầy Thích Trúc Thái Minh - trụ trì chùa thông tin về việc chùa tổ chức tu tập hồi hướng hóa giải nạn dịch virus corona! Vị sư thầy này cho rằng: “Mọi thiên tai, dịch bệnh gốc là do ác nghiệp của chúng sinh…”, và “chùa Ba Vàng tổ chức chương trình tu tập tại chùa và phát động nhân dân, phật tử tinh tấn tu tập 49 ngày để hồi hướng cho nạn dịch sớm được tiêu trì”! Thật lạ, thời đại khoa học công nghệ có thể đưa con người tới những vì sao xa xôi mà một vị sư trụ trì như vẫn u mê và còn lôi kéo mọi người cùng theo. Giả sử hàng vạn tín đồ phật tử từ Vũ Hán nghe theo và đổ hết về chùa Ba Vàng thì sẽ thế nào? Đã đến lúc Giáo hội Phật giáo Việt Nam cần có cuộc “thanh tẩy” là sạch chốn thiền cả trong tư duy và thực hành phật pháp. Không thể nơi tôn nghiêm thành chỗ cầu lợi, trục lợi. Nếu cứ để tiếp diễn thực trạng như những năm qua, cửa thiền sẽ trở thành “chốn mê”!./.  Đinh Hoàng Bài bình luận đăng Báo Người cao tuổi tháng 01 năm 2020