Bảo trì khi nào? Câu chuyện tranh chấp quản lí quỹ bảo trì chung cư đang “bùng nhùng” tại rất nhiều dự án nhà ở trong mấy năm qua, kể cả một số chung cư được coi là cao cấp. “Ôm rơm nhặm bụng” nhưng “ôm tiền” có vẻ nó mang lại sự “ấm áp” nên nhiều người rất muốn “ôm giữ” trong đó có các chủ đầu tư dự án nhà chung cư tại đô thị. Với tỉ lệ 2% phí tính từ giá trị căn hộ người mua nhà phải nộp vào quỹ bảo trì dự án nhà thì đây là số tiền không nhỏ. Với dự án nhà bình dân, giá chỉ 1,5 tỉ đồng thì mỗi khách hàng cũng phải nộp chừng 30 triệu đồng. Với những chung cư cao cấp, giá trị căn hộ từ 3-4 tỉ, thậm chí 10-15 tỉ đồng thì số tiền nộp vào quỹ này là rất lớn. Chính vì vậy hầu hết các chủ đầu tư dự án đều muốn thu ngay quỹ này nhưng khi có ban quản lí chung cư thì việc bàn giao tiền quỹ lại vô cùng khó khăn! Nhiều chung cư tại Hà Nội, TP HCM xảy ra tranh chấp. Công việc bảo trì nhà chung cư chỉ bắt đầu thực hiện khi nhà chung cư đi vào vận hành, có ban quản lí với các thành phần cụ thể. Với chất lượng công trình nhà chung cư hiện nay, nhiều hạng mục nhà có thể 5-10 năm sau mới cần tới quỹ bảo trì. Những việc cần làm sớm khi vận hành nhà chung cư ngoài phí dịch vụ thu của dân cư thì phần chi bảo trì phần sở hữu chung chiếm tỉ lệ nhỏ so với số thu 2% của quỹ này. Việc thu ngay cả “đống tiền” quỹ bảo trì rồi “để đấy” là không cần thiết. Việc để cho chủ đầu tư dự án “thu hộ” quỹ bảo trì khi bán căn hộ rất dễ dẫn tới hệ lụy chiếm dụng phần vốn này và đến khi có ban quản lí nhiều dự án hàng năm sau vẫn chưa “đòi” được tiền quỹ để bảo trì. Cách làm này chẳng khác nào “thả gà ra để đuổi”! Quỹ bảo trì và diện tích sử dụng chung thường xảy ra tranh chấp tại các khu chung cư. Theo số liệu của Bộ Xây dựng, thống kê sơ bộ cả nước có khoảng 3.000 tòa chung cư nhưng tính đến hết quý II/2018 có 108 dự án xảy ra tranh chấp, khiếu nại giữa cư dân với chủ đầu tư trong đó có nhiều tranh chấp về quỹ bảo trì.  Để hạn chế tình trạng trên, tại sao Bộ chủ quản không nghiên cứu đề xuất sửa quy định pháp luật theo hướng khác. Ví như chuyển việc thu quỹ bảo trì cho chính ban quản lí tòa nhà và mức thu có thể chia nhỏ theo thời gian 5 năm hoặc 10 năm (mỗi năm từ khi cư dân đến cư trú đóng từ 0,2-0,4%)? Luật Nhà ở ra đời đã được 5 năm. Với sự phát triển nhanh của quá trình đô thị hóa đang bộc lộ những bất cập trong quản lí dự án nhà chung cư cần được điều chỉnh luật pháp cho phù hợp thực tiễn. Nếu chưa có luật riêng về nhà chung cư thì cũng cần nghiên cứu sửa đổi những bất cập tại Luật Nhà ở trong đó có việc thu, quản lí, sử dụng quỹ bảo trì./.  Đinh Hoàng Bài bình luận đăng Báo Người cao tuổi và Báo điện tử Ngày mới online ngày  13 tháng 3 năm 2019